Kırım'da Konuşulan Türk Diyalektleri ve Güney Kırım Diyalektinde Görülen Bazı Ses Özellikleri

Oktay OR

I.GİRİŞ

Kırım'da başlıca şu Türk diyalektleri konuşulmaktadır 1:

l. Kırım Osmanlıcası: (Güney kıyılarında 5 ağız, bir de Mariupol'da)

2. Merkez Kırım türkçesi :

    A. Kuzey merkez Kırım türkçesi:(Bahçesaray'dan merkeze kadar olan yörede). Özelliği, ol- ve fakat bar «var».

    B. Güney merkez Kırım türkçesi: (Kırım Osmanlıcasıyla Kuzey merkez Kırım türkçesi arasındaki geçiş yöresinde). Özelliği: ol- ve var.

    C. Doğu merkez Kırım türkçesi: (Kırım tatarcasıyla Kırım Osmanlıcası arasında bir geçit teşkil eden Kefe «Feodosiya» da) Özelliği bol- ve var.

3. Kırım tatarcası: (Yarımadanın kuzeybatı ve doğu bölgelerinde).

4. Kırım nogaycası: (Perekop ilçesi kuzeydoğusunda).

Bundan başka Kırım'ın haricinde de bazı akraba ağızlar bulunmaktadır (Mariupol'deki Kırım Osmanlıcası dışında).

5. Dobruca tatarcası: (Köstence'nin güney bölgelerinde).

6. Dobruca nogaycası: (Köstence'nin kuzey bölgelerinde).

Çeşitli Türkologlar tarafından yapılan sınıflandırmalarda, Kırım'da genellikle ki Türk diyaleğinin konuşulduğu kabul edilmiştir. Bunlardan biri kıyı boyunda konuşulan Türk diyaleği (Güney), diğeri ise Kuzey (çöl) diyaleğidir.